Çevreye Duyarlı Tasarım Test ve Belgelendirmesi

Enerji ile ilgili ürünlerin çevreye duyarlı tasarımına ilişkin yönetmelik bakanlar kurulu kararı ile yayınlanmıştır, buna göre elektrikli ve elektronik ekipmanların güç tüketimi ve enerji verimliliği ve enerji harcamasına göre istenilen verim hesaplanmaktadır. Ekolojik döngüde dahil olmak üzere bir çok kriter gerekmektedir. EUROLAB Laboratuvar tüm bu süreçte test ve belgelendirme konusunda müşterilerine destek vermektedir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı da bu yönde elektrikli ve elektronik cihazların çevreye duyarlı tasarımına dair gerekli sertifikaların olmasını şart koşmuştur.
Bu Yönetmeliğin amacı; enerji ile ilgili ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete sunulabilmesi için, bu ürünlerin tasarımında uyulması zorunlu olan şartların çerçevesini belirlemek suretiyle enerji verimliliğini, çevre koruma düzeyini ve enerji arz güvenliğini artırarak sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmaktır.
Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünler, yetkili kuruluşlarca yayımlanan uygulama tebliğleri ile belirlenir.
İnsan ve eşya taşıma maksadıyla piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan araçlar, bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Ulusal güvenliği ve ülke savunmasını ilgilendiren durumlarda bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz.

1) Atık: Atık yönetimi genel esaslarına ilişkin yönetmelikte tanımlanan atığı,
2) Bileşen ve alt aksam: Ürünlere monte edilmesi amaçlanan ve nihaî kullanıcılar için piyasaya arz edilmiş veya
hizmete sunulmuş olmayan münferit parçalar ya da çevresel performansı bağımsız olarak değerlendirilemeyen parçaları,
3) Çevresel boyut: Ürünün ömür döngüsü boyunca çevre ile etkileşim hâlinde bulunabilen unsur veya
fonksiyonlarını,
4) Çevresel etki: Ürünün ömür döngüsü boyunca çevrede tamamen ya da kısmen neden olduğu her türlü değişimi,
5672
5) Çevresel performans: İmalatçının ürünün çevresel boyutlarına ilişkin yönetiminin ürünün teknik dosyasında da
gösterilen sonuçlarını,
6) Çevresel performansın artırılması: Ürünün çevresel performansının, tüm çevresel boyutlar açısından eşzamanlı
olmasa da, ürünün ardışık nesilleri boyunca artırılması sürecini,
7) Çevreye duyarlı jenerik tasarım gereği: Belirli çevresel boyutlar için belirlenmiş sınır değerler olmaksızın ürünün
tamamı için ekolojik profile dayanan her türlü çevreye duyarlı tasarım gereğini,
8) Çevreye duyarlı özel tasarım gereği: Ürünün belirli bir çıktı performansı birimi cinsinden hesaplanan ve kullanımı
sırasındaki enerji tüketimi gibi belirli bir çevre boyutu ile ilgili nicel hâle getirilmiş ve ölçülebilen çevreye duyarlı tasarım gereğini,
9) Çevreye duyarlı tasarım: Ürünün ömür döngüsü boyunca çevresel performansını artırmak amacıyla, çevresel
boyutları ürün tasarımına dâhil etmeyi,
10) Çevreye duyarlı tasarım gereği: Ürünün çevresel performansını artırmak amacıyla ürünle ya da ürünün tasarımı
ile ilgili her türlü gereği ya da ürünün çevresel boyutları ile ilgili bilgi temin etmek için ihtiyaç duyulan her türlü gereği,
11) Ekolojik profil: Uygulama tebliğlerine göre, ömür döngüsü boyunca ürünle ilişkilendirilen, ürünün çevresel etkisi
bakımından önemli olan ve ölçülebilir fiziksel niceliklerle ifade edilen malzemeler, emisyonlar ve atıklar gibi girdi ve çıktıların tanımlamasını,
12) Enerji geri kazanımı: Yanıcı atıkların diğer atıklarla ya da diğer atıklar olmadan bir ısı geri kazanımı ile enerji üretimi amacıyla kullanılmasını,
13) Enerji ile ilgili ürün: Bu Yönetmelikte “ürün” olarak adlandırılan ve nihaî kullanıcılar için bağımsız parçalar
olarak piyasaya arz edilmiş veya hizmete sunulmuş olan, bu Yönetmelik kapsamındaki ürüne monte edilmesi tasarlanan ve
çevresel performansı bağımsız olarak değerlendirilebilen parçalar da dâhil olmak üzere, piyasaya arz edilen veya hizmete sunulan ve kullanım sırasında enerji tüketimi üzerinde etkisi bulunan ürünü,
14) Geri dönüşüm: Asıl amaç ya da enerji geri kazanımı haricindeki diğer amaçlar için atık maddelerin bir üretim
sürecinde yeniden işleme tâbi tutulmasını,
15) Geri kazanım: Herhangi bir büyüklükteki ekonomik işletmede, sonuç itibarıyla belirli bir işlevi gerçekleştirmek
üzere kullanılabilecek başka malzemelerin yerini alarak faydalı bir amaca hizmet eden ya da o işlevi gerçekleştirmek üzere hazırlanan atığın elde edildiği işlemi,
16) Hizmete sunma: Ürünün nihaî tüketici tarafından amacına uygun olarak ilk kez kullanılmasını,
17) İç düzenleme: Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünlerin tasarımı veya üretimi ile iştigal eden kuruluşların bu
Yönetmelik ve ilgili uygulama tebliğlerinin hükümlerini yerine getirmek için kuruluş bünyesinde yaptıkları düzenlemeleri,
18) İmalatçı: Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünleri imal eden ve bu ürünlerin, kendi adı veya ticarî markası
altında piyasaya arzı ya da hizmete sunulması bakımından veya kendi kullanımı açısından bu Yönetmeliğe uygun
olmalarından sorumlu olan ve bu tanıma uyan bir imalatçının ya da ithalatçının bulunmadığı hâllerde bu ürünü piyasaya arz eden ya da hizmete sunan gerçek veya tüzel kişiyi,
5673
19) İthalatçı: Ürünü ticarî amaçla yurt dışından Türkiye pazarına getiren Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi,
20) Malzeme veya madde: Ürünün ömür döngüsü boyunca kullanılan malzemeyi veya maddeyi,
21) Ömür döngüsü: Ürünün ham madde aşamasından bertarafına kadar birbirini izleyen ve birbirine bağlı olan
evrelerini,
22) Piyasaya arz: Ürünlerin dağıtım ya da kullanım amacıyla, satış tekniğinden bağımsız olarak bedelli veya bedelsiz
olarak piyasada ilk defa yer alması için yapılan faaliyeti,
23) Tehlikeli atık: Tehlikeli atıkların kontrolüne ilişkin yönetmelikte tehlikeli atık olarak tanımlanan atıkları,
24) Uygulama tebliğleri: Bu Yönetmeliğe dayanılarak yetkili kuruluşlar tarafından yayımlanan ve bu Yönetmelikte
tanımlanan ürünler veya onların çevresel boyutlarıyla ilgili çevreye duyarlı tasarım şartlarını düzenleyen mevzuatı,
25) Ürün tasarımı: Ürünün karşılaması gereken yasal, teknik ve işlevsel şartlar, güvenlik ve piyasaya ilişkin şartlar ile
diğer şartları, ürünle ilgili teknik özellik hâline getiren bir dizi işlemi,
26) Yeniden kullanma: Toplama noktasına, dağıtıcıya, geri dönüşümcüye ya da imalatçıya geri dönen ürünün
devamlı kullanımı ile ürünün yenilenmesini müteakip yeniden kullanımı da dâhil olmak üzere, ilk kullanım döneminin
sonuna gelmiş ürünün ya da aksamlarının tasarlandıkları amaç için yeniden kullanılması işlemini,
27) Yetkili kuruluş: Ürünlere ilişkin mevzuat hazırlamaya ve yürütmeye yetkili bulunan ve bu kapsamda ilgili ürün
için bu Yönetmeliğin öngördüğü uygulama tebliğlerini hazırlayarak uygulayan kamu kurum ve kuruluşunu,
28) Yetkili temsilci: İmalatçının bu Yönetmelik ile ilgili yükümlülük ve işlemleri kendi adına tamamen veya kısmen
yerine getirmek üzere yazılı olarak yetkilendirdiği Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi,
ifade eder.

Bu Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete sunulabilmesi için,
ilgili uygulama tebliğlerinde yer alan şartları karşıladıklarına dair “CE” işaretini taşımaları zorunludur.
Bu Tebliğ, (AB) 2016/2282 sayılı Komisyon Tüzüğü ile değiştirilmiş Su Pompaları ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine İlişkin 25/6/2012 tarihli ve (AB) 547/2012 sayılı Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Basın ve yayaın kuruluşlarınca da tüm bu süreç hakkında bilgi verilmektedir.
Yönetmelikle, enerji ile ilgili ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete sunulabilmesi için, bu ürünlerin tasarımında uyulması zorunlu olan şartların çerçevesini belirlemek suretiyle enerji verimliliğini, çevre koruma düzeyini ve enerji arz güvenliğini artırarak sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmak amaçlanıyor.
Yönetmelik kapsamındaki ürün piyasaya arz edilmeden veya hizmete sunulmadan önce üzerine, CE Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesine ve Kullanılmasına Dair Yönetmeliğe göre CE işareti iliştirilecek ve imalatçının ya da yetkili temsilcisinin ürünün ilgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olduğunu temin ve beyan ettiğine dair AT uygunluk beyanı hazırlanacak.
Yönetmeliğin ve uygulama tebliğlerinin hükümlerinin ihlali halinde, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunun 12 nci maddesi hükümleri uygulanacak.

Örnek Tebliğler;
Bilgisayarlar ve Bilgisayar Sunucuları ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2015/4),
Doğrusal Lambalar, Işık Yayan Diyot Lambalar ve İlgili Ekipmana İlişkin Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2015/10),
Entegre Balastsız Flüoresan Lambalar, Yüksek Yoğunluklu Boşalmalı Lambalar ve Bu Lambaları Çalıştırabilen Balastlar ve Aydınlatma Armatürleri ile İlgili Çevreye Duyarlı Tasarım Gereklerine Dair Tebliğ (SGM-2011/10)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (SGM-2017/13),
SU POMPALARI İLE İLGİLİ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERİNE DAİR TEBLİĞ (SGM-2015/44),
ELEKTRİK MOTORLARI İLE İLGİLİ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERİNE DAİR TEBLİĞ (SGM-2012/2),
BAĞIMSIZ VE ÜRÜNLERE ENTEGRE SALMASTRASIZ DEVİRDAİM POMPALARI İLE İLGİLİ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERİNE DAİR TEBLİĞ (SGM-2011/15)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SGM-2017/34),
DOĞRUSAL OLMAYAN EV TİPİ LAMBALAR İLE İLGİLİ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERİNE DAİR TEBLİĞ (SGM-2011/9)’DE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SGM-2017/12),
DOĞRUSAL LAMBALAR, IŞIK YAYAN DİYOT LAMBALAR VE İLGİLİ EKİPMANA İLİŞKİN ÇEVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERİNE DAİR TEBLİĞ (SGM-2015/10)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SGM-2017/11),
ELEKTRİKLİ SÜPÜRGELER İLE İLGİLİ ÇEVREYE DUYARLI TASARIM GEREKLERİNE DAİR TEBLİĞ (SGM-2015/6),